همانطور که معمار نمی تواند بدون در دست داشتن طرحی اندیشیده ، ساختمانی را به اسلوبی اصولی بنا کند ، مدرسان نیز بدون در اختیار داشتن طرح آموزشی علمی و اصولی ، نمی توانند تدریس اثربخش داشته باشند
به منظور ایجاد محیط یادگیری مناسب ، تاکنون الگوهای متعدد طراحی آموزش پدید آمده اند که هر کدام برای شرایط و بازده های یادگیری خاصی کاربرد داشته اند.
فرایند آموزش نظامند و برنامه ریزی شده می تواند نقش مهمی را در یاری رساندن به سازمان در جهت بهبود توانمندی ها و تامین اهداف کیفی سازمان ایفاء نماید.
برای انتخاب و اجرای آموزش به منظور جبران فاصله مربوط به شایستگی کارکنان نسبت به شایستگی مورد انتظار ، باید مراحل ذیل در فرایند آموزش مورد نظارت قرار گیرد :
- تعیین نیازهای آموزشی
- طراحی و برنامه ریزی آموزشی
- اجرای آموزش
- ارزیابی نتایج آموزش
- تعیین نیازهای آموزشی
منظور از نیاز آموزشی آن دسته از نیازهایی است که از طریق آموزش قابل رفع هستند. اینگونه نیازها تنها در حوزه دانشی ، مهارتی و نگرشی مطرح می شوند.
- طراحی و برنامه ریزی آموزشی
- اجرای آموزش
- ارزیابی نتایج آموزش
- نیاز سنجی آموزشی به دلیل نقش زیربنایی و ساختاری خود نسبت به سایر اجزای فرایند آموزش کارکنان ، از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار است به طوریکه هر گونه عدم تناسب ، ناهماهنگی و نقص در نیازسنجی آموزشی ، اشکالاتی را در قسمت های دیگر فرایند آموزش به وجود می آورد. زیاد آموزی و کم آموزی ، تاکید بر جنبه های نظری و ذهنی و کم توجهی به نیازهای واقعی و عینی شغل و محیط کار ، سطحی و زودگذر بودن آموزش ها ، اتلاف منابع و … نمونه هایی از مشکلاتی است که در اثر انجام یک نیازسنجی غیر دقیق به وجود می آید.
عمده ترین فعالیتی که در این مرحله انجام می شود ، انتخاب مناسب ترین محیط آموزش متناسب با اهداف است. در مرحله طراحی ، متخصصان آموزشی آکادمی HSE فارسی طرح مبسوطی از آموزش را تدارک میبیند که شامل انتخاب روش ها و رسانه های آموزشی و تصمیم گیری درباره راهبردهای آموزشی است. در این مرحله رسانه های آموزش موجود مورد بازبینی قرار می گیرند و درباره امکان استفاده از آن ها برای آموزش تصمیم گیری می شود. در این مرحله ، هدف های عینی ، آزمون و طرح آموزش نیز تهیه می شود. طرح اجرا برای اجرای تمامی فرآیندهای آموزش دراین مرحله طراحی و پایش می گردد.
هنگامی که برنامه آموزشی در مرحله قبل طراحی و تهیه شد در این مرحله به صورت واقعی عملیاتی می شود. به این منظور ، عمل تکثیر و توزیع مواد انجام می شود. اجرای آموزش و پشتیبانی از برنامه آموزشی و همچنین رفع مشکلات فنی ، از عمده ترین فعالیت های این مرحله به شمار میرود. در مرحله اجرا نیز ارزشیابی صورت می گیرد. ارزشیابی های به عمل آمده ، به ویژه بازخوردهایی را از عملکرد افراد شرکت کننده فراهم می آورد.
هدف ارزیابی نتایج آموزش تعیین میزان دستیابی به دانش ها، مهارت ها و نگرش های مورد نیاز تئوری و عملی سازمان می باشد.
- ملاک های آکادمی HSE فارسی برای ارزیابی اثر بخشی آموزش :
- تعیین نتایج قابل مشاهده کارآموزان در اثر آموزش های اجرا شده
- تعیین میزان انطباق رفتار کارآموزان با انتظارات نقش های سازمانی
- تعیین میزان توانایی های ایجاد شده برای دستیابی به اهداف